Bạn đã tập trung mắt để đọc và hoạt động trí óc một cách tích cực và không hề nói gì. Đọc kiểm soát được tiến hành nhanh không chỉ vì bạn đọc nhanh hơn (dù thực tế là vậy) mà còn vì bạn không đọc toàn bộ cuốn sách, bạn đọc theo kiểu khác với những mục đích khác nhau trong đầu. Bởi vậy, bạn hoàn toàn có thể đọc kỹ lưỡng từng cuốn sách có liên quan.
Mỗi cuốn sách là một tác phẩm nghệ thuật nên cũng có tính chỉnh thể, thống nhất. Ví dụ như khái niệm tổng sản phẩm quốc dân (GNP), được sử dụng với nghĩa tương đối hạn chế trong những bài viết kinh tế nghiêm túc. Mặc dù, không thể đặt suy nghĩ của ta vào suy nghĩ của tác giả hoặc bắt họ nói những điều ta muốn, nhưng ta cũng không thể hoàn toàn phụ thuộc vào việc nhận được từ họ những nhận định tường minh giúp giải quyết vấn đề của ta.
Những quy ước về các quy tắc xã giao và các tiêu chí phê phán trên sẽ giúp bạn trả lời câu hỏi cơ bản thứ ba là: Cuốn sách có đúng không? Đúng ở chỗ nào? Không dễ tìm ra chân lý của loại vấn đề này. Einstein (Vũ trụ và Tiến sĩ Einstein) của Lincoln Barnett và The Closing Circle (Vòng tròn khép kín) của Barry Commoner.
Ví dụ bạn nói Tao yêu mày với con chó của bạn bằng một giọng giận dữ, nó sẽ co rúm lại vì sợ và không thể hiểu được bạn nói gì. Nhưng sự thật không phải lúc nào cũng như vậy, nhất là đối với các tác phẩm mô tả. Nhưng ở đây, chúng tôi chỉ đề cập đến ý nghĩa đơn giản nhất của nó.
Những cuốn dạng này đôi lúc cũng rất hay, vì tác giả của nó có thuận lợi mà các tác giả khác không có được là được phép tiếp cận với mọi tài liệu thích hợp. Có những độc giả đã sai lầm khi cho rằng những cuốn sách thách thức như vậy đều viết về các lĩnh vực xa lạ. Lý do thứ hai, không phải câu nào cũng đơn giản như câu Đọc sách chính là học.
Không chỉ đọc tiểu thuyết, người ta còn đọc sách khoa học. Thuật ngữ tạo nên nhận định. Những gì bạn hiểu về cuốn sách vẫn đúng và bây giờ nó lại đúng theo nhiều cách hiểu khác nữa.
Khi đó, bạn phải dựa vào các ký hiệu xuất hiện trong phần chính của cuốn sách. Hơn nữa, việc sử dụng từ là và một vật cho thấy vật được đề cập tới phải là một thực thể nhất định. Ví dụ, nếu bạn nói mọi người đều bình đẳng, chúng tôi có thể nghĩ là bạn cho rằng khi sinh ra, ai cũng được tạo hoá ban cho trí thông minh, sức khoẻ và những khả năng khác hoàn toàn như nhau.
Bạn cần nhớ rằng mỗi lĩnh vực kiến thức đều có hệ thống từ chuyên môn riêng. Tên cuốn sách được nhắc đến liên tục trong rất nhiều cuộc thảo luận. Chúng tôi nghĩ rằng khi tuân theo hai quy tắc này, độc giả nào cho rằng mình không thể đọc được thơ sẽ thấy mọi chuyện dễ dàng hơn.
Ví dụ, thi sĩ phải dùng trí tưởng tượng để làm thơ, nhưng người đọc không cần phải tưởng tượng để đọc bài thơ đó. Nhưng ngay cả khi độc giả không bị thuyết phục thì ý định và nỗ lực của tác giả cũng cần được trân trọng. Điều này không có nghĩa là sử gia đã bịa ra những thông tin lịch sử giống như thi sĩ hay người kể chuyện.
Nó chỉ là bản liệt kê về một loại sách và chỉ đưa ra hướng dẫn rất sơ sài về các đoạn có thể tìm trong các cuốn sách khác ngoài loại sách dó. Đối với sách lý thuyết, bạn có thể trả lời câu hỏi này bằng cách đối chiếu, so sánh những gì tác giả miêu tả và giải thích về sự vật, hiện tượng với kiến thức của riêng mình. Nhưng khi được yêu cầu trình bày lại nhận định theo ý hiểu của họ thì họ thường không thể diễn giải được (ngay cả cách hiểu đơn giản nhất là nếu một vật không tồn tại thì nó không thể hoạt động được).