Khi bạn chú tâm đến sự yên lặng, ngay lập tức có một trạng thái cảnh giác nhưng rất im lắng ở nội tâm. Nhưng dễ dàng biết bao cho bạn khi nhớ lại sự thực này để “trở về nhà” và biết rằng: Khi bạn đứng chung, sát vai với Phút Giây Hiện Tại, đó chính là lúc bạn chấm dứt hết khổ đau ở trong bạn.
Phút Giây Hiện Tại đang như vậy vì nó không thể khác đi được. Vì khi đã nhận thức được tình trạng này, tự nhiên bạn sẽ biết mình phải làm gì để mang lại sự chuyển hoá và tự do cho chính mình. Khổ đau chỉ bắt đầu khi nào bạn bắt đầu đặt tên, hay dán nhãn hiệu lên một tình huống như thể đó là một điều gì xấu hoặc không hay đã xảy ra.
Vì an nhiên tự tại , trong trạng thái toàn vẹn nhất, đang hiện diện ở trong bạn, ngay trong giây phút này. Quan hệ giữa người và người có thể giống như ở địa ngục (62). Bạn có cần phải sống trong một hoàn cảnh khổ sở chỉ vì bạn chưa tìm ra được một người phối ngẫu, lập gia đình hay có con? Dĩ nhiên là không.
Bạn sẽ cảm thấy đồng nhất với những gì bạn đang cảm nhận qua sự tĩnh lặng. Bạn tiếp xúc với thân cây ở một mức độ rất sâu. Do đó bạn dễ dàng nhận ra những gì đang xảy ra ở trong bạn hoặc chung quanh bạn.
Đó chính là Tâm, một cái gì rất chân thật, sâu xa, vượt thoát cả quá khứ và tương lai. Làm một chứng nhân yên lặng (61) khi khối khổ đau này đang phát sinh ở trong mình hay trong người bạn gối chăn của mình. Nhưng nhiều lúc, rời xa nơi bạn đang có mặt là một điều bạn không thể làm được.
Khi bạn bước vào Phút Giây Hiện Tại, là bạn đang bước ra khỏi những tình huống đang có ở trong tâm trí bạn. Tất cả những câu hỏi đó, dù lớn, dù nhỏ, đều rất quan trọng đối với chúng ta. Họ đầu còn được gọi là “tín đồ” nữa nếu trên cõi đời không còn những kẻ được họ gọi là “bất tín” – không tin vào những điều mà họ tôn thờ?
Tôi là không gian trong đó mọi thứ đưỡc xảy ra. Đối với nhiều người thì hoạt động tâm lý và suy tư của họ chỉ bao gồm những than phiền hoặc phản ứng lại với chuyện này hoặc chuyện kia. Vì có sự điều khiển của một sự thông thái rộng hớn trí óc của con người.
Mọi thứ trong thiên nhiên không những rất thoải mái với chính nó và chúng còn rât thoải mái với môi trường chung quanh. Đây chỉ là những khổ đau cũ còn sót lại từ quá khứ mà thôi. Đối với nhiều người thì hoạt động tâm lý và suy tư của họ chỉ bao gồm những than phiền hoặc phản ứng lại với chuyện này hoặc chuyện kia.
Chủ thể “Tôi” không thể tự biến nó thành một đối tượng của tri thức, của Tâm. “Làm hết lòng mỗi việc!” (49), như lời một vị thiền sư, chính là tinh yếu của Thiền tập. Hoặc bạn bắt gặp mình đang ngẩng đầu nhìn lên một bầu trời đêm đầy tinh tú, hoặc đang lắng nghe một ai đó mà trong đầu bạn, không hề có tiếng nói vang vang – luôn bình phẩm về người này, người khác.
Hoặc lo sợ, bất an đến khủng hoảng tinh thần khi nghĩ đến bệnh tật, già nua, một chuyện gì đó có thể xảy ra làm tổn thương đến cơ thể của mình. Bài học mà người thầy ấy (tức là bệnh tật) muốn dạy cho bạn là: “Có muốn chống cự cũng vô ích”. Mỗi một tai hoạ luôn ẩn giấu một khả năng của một sự cứu rỗi lớn lao mà chúng ta thường khong biết được.